Առանձնապէս
նշանակելի
են Ագլ–
ծլայգ
1
բ ի ւ թ < * ծ լ ի կ բ ո յ թ
(
իմա՛
ծլիկ մա տ )
և Շմ.
ծկլա մատ,
որոնց մէջ Կովկասեան
ծո՚ւլու
ք ի ՚ թ ի
ձևից առաջին
բառը
միայն
փոխառեալ
է
քծլիկ, ծկլա
ձևով), իսկ երկրորդը
թարգ­
մանուած է հյ. հոմանիշ
բառով։
Աճ.
Հիւնք.
գաճաճ
բառից։
Վերի
մեկնու­
թիւնս տե՛ս Բանաս. 1906, էջ 106։ Պա­
տահական
պէտք է համարել
իրանեան
բարբառներից
եազգ. ՇՏ\՝^Ճ^1
«
ճկոյթ»,
սար.
ձշս1, Ժշս1ւ1ճ1<,
ռօշ.
Ճ
2
Յ
1,
ձշ1ւ1«1<,
2 9
Խ ա
«
փոքրիկ,
չնչին»
(
ձհտ.
1916,
261)
ձևերի
նմանութիւնր։
ԳԻՌ.-Ախց.
Երև. Կր. Մկ.
ճկութ,
Ալշ. Մշ.
նգոլթ
(
սեռ.
ճդտի),
Սչ.
քդութ,
IIզմ.
ճկութ,
Վն.
ճկոթ, ճկոթիկ,
Սեբ.
ջգուդ,
Սվեդ,
ջըգըդ,
Զթ.
քիգիթմօդ, ջի^իթմոդ,
Տփ.
ճկիթկ,
Սլմ.
ճկոտ, ճիկոտ,
Տիգ.
չթթի գ ( ՚ < " ճ կ թ ի կ ) ,
Ակն.
շթիգ՛ շ թ
ն
Ի
լ
գ ՛
Խ
րբ–
մԴղ՛
ձթիգ՛
Գո
ր–
Կ
ծ
է ՚ յ –
նր,
Ղրբ.
ծ կ է ՚ ՚ ն գ ՚ ն ը , ծ կ է ՚ ՚ ն ը , կ ծ է ղնը ,
Ջղ.
ծկիկ
(
որ և գիւղերում
ճֆկիթ),
Ագլ.
ծլայգ՛
բիլթ,
Շմ.
ծկլա մատ,
Մրղ.
ճըլտիկ՛
(
սրա
համեմատ
նաև
ճլտիկ
Աղա), ունինք նաև
ճկոտիկ
Ք.,
ծծինք
Գնձ.,
ծծիկն
Ղրբ. ձևերը,
իսկ
Ներսէսովիչ,
Բառ. լտ.–հյ. 152 բ դնում
է
ճ կ ոյթ
կամ
կճոյթ։
Միւսներն
ունին
«
պրզ–
տիկ մատ, փոքր
մատ»։
ասոր.
6
Աէ՚ւ1<՛
«
ճկոյթ»
(
Հձյւտւ–
ա6Տէ, ՃՑօՕթՕՃՕ-բ^ՇՇ. ՇյւՕՏ.)
յառաջացած
է նոր գաւառական
մի ձևից. հմմտ.
ճլտիկ
Ազա և Մրղ.։
ՃԿՈԻՌ
«
կացին, տապար», գործածուած է
միայն
խոտորնակ
հոլովներով.
այսպէս՝
գրծ.
ճկաւդ՛
կամ
ճկաւվն
Ուռհ. էջ 33, 62.
Սմբ. պտմ. տպ. Շահն, էջ 39 (տպ.
ճկովն),
սե՞ռ,
ճկ ոան
Ուռհ. էջ 33. ուղղական
ճկուո
ձևր
ցոյց են տալիս
գաւառականները։
նՀԲ և ԱԲ չունենալով
գւռ.
ձևերը՝
ուղղականր
ենթադրել
են
*
ճիկո,
որ նՀԲ
մեկնում է «սակր կամ ազգ ինչ սուսե­
րի», իսկ ԱԲ «սուր ծայրով
նիզակ»։ ԳԲ
կցում է հնդ.
ջագոամ
բառին։
ԳԻՌ
Զթ–
քօգուո,
սեռ.
ջը՚գոը՛
«
կացին,
փայտ
կոտրելու տապար»
(
նոյն
բառը
ունի
նաև
Մըշ.), Սվեդ.
ջիգօո։
ՃԴ.ԱԻՆԴԻՏԷԼ.
նորագիւտ բառ, որ մէկ
անգամ
գտնում եմ գործածուած
Օրրել, էջ
260. «
Եւ նորա
նստուցեալ
զմեծամեծս
իւր՝
հրամայէր
քննել
զբուպայն
և զմ արծուան,
զիւան
դպէլն և զմեմնաշաղելն,
զմեծ
ճղաւն֊
դիտէլն՝ որ եկեալ էր ի
թագաւորութենէն,
զծիրամծզօրն
Վարձէոյ
և զծիրա
մծղօրն
Պղնձահանիցն
և զմեծ
մ ամ թ ավարն
դարշ–
տէուցն»։
= Վրաց.
33"
ւ6տօօօցԸյյէյօ ճղ՛ոն դիւլԽլի
«
ճր֊
ղոնդիդեցի»
բառն է։
ճղոնդիդի,
որ ե
Մարտվիլի,
վանք է Եզերքում կամ
II ամ ե֊
գրելո յում ։ Այսպէս էր կոչւում այս վանքի
արքեպիսկոպոսր,
որ միաժամանակ
վրաց
արքունիքի
աւագ
դիւանադպիրը
և նախա­
րարապետն
էր։
նոյն
բառը
յիշատակւում է
ճղունտելի
ձևով՝ Հա դարձնի
1184
թ. մի ար­
ձանագրութեան
մէջ (հրտր. Ջալալեան,
Ա
135 -
Բարխուդարեան,
Արցախ 367= Վիմ.
տար. 31
Ուղիղ
մեկնեց
Լ. Մելիքսեթ-Բէկ
(
նա.
մակ 1933
թ. մայիս
1 2 ) ։
Աւելին տես իր
յօդուածը
ճթ«Շ1. 8օՇ7.
III.
197—8։
Աճ.
Արմ, Դ. կարծում է, թէ պէտք է կարդալ
նղաւն դիտէլն,
ուր
ճղաւն
յատուկ
անուն
է, իսկ
դիտել
հաւանաբար
վրացական
պաշտօնի
անուն,
հմմտ,
օշոօծ ^յյո6օ4
Իլիա ճղոնիա,
լեզուաբան,
որի աշխա­
տությունն
է
նօ(«յյյցօն–յո6տ Սիաղվիս–
կոնա
(
բառացուցակ)
տպ.
(2116
1910։ —
Աճ.
0
Ճ1.ԵԼ
«
ձագի պէս ձայներ
հանել», մէկ
անգամ
ունի Ոսկ. ես. «ճճոլիցեն
և ճղիցեն.
Թէոդիտոն
թարգմանէ
զկանխագէտսն
ձա­
գացեալս»։
Ըստ նՀԲ թերևս
ուղղելի
ճչել.
բայց յետնաբար կայ
ճղալ
«
բղալել,
պոռալ»
և կրկնութեամբ
էլ՝
ճղճղալ.
Ջքր– սարկ. Բ.
82, 119.
Հանին
զնոսա արտաքս՝
ճվճվալով,
ճղճղալով,
ճղալով,
ոռնալով,
հայհոյելով.—
ճչալով,
ճղճղալով և ճվալով։
= Բնաձայն բառ է։— Աճ.
ՃՂԵՄ
«
կնիւն, սէզ, պրտու»
էծ. նար.
(
ՀԲուս. § 1883 համարում է լտ.
0
Ձ
1
Ձ
1
ՈԱՏ
0(101՚
ՁՈՏ
կամ
ՅՇ0Ո1Տ
Շճ\ճՈՂԱՏ. Հաջունի,
Գ.
էշ 153
ՇՁՐ6Ճ,
1
Ձ1Շհ6).
հմմտ.
կղեմ,
իբր դեղ
գործածական
է սրա ջուրր, որ կոչւում է
նղեման ջուր,
սխալ
գրչութեամբ
ջրման ջուր
Fonds A.R.A.M